- Alleen reizen in Iran als vrouw - maart 12, 2017
Reizen is mijn passie en zodra ik de kans krijg naast mijn studie en werk ga ik op pad. Al jaren doe ik dit met veel plezier alleen. De mensen die mij kennen zijn dan ook altijd benieuwd wat mijn volgende bestemming wordt. Na landen als Kyrgyzstan, India, Lebanon, Laos en Myanmar zijn mijn vrienden wel wat gewend van mij, maar geen enkel land riep zulke uiteenlopende reacties op als Iran. “Is dat niet gevaarlijk? Moet je dan geen hoofddoek op? Wat moet je daar in zo’n islamitisch land”. Slechts een enkeling reageerde positief en dan was het vaak iets in de trend van: “goh, wat interessant”.
Iran stond al jarenlang op mijn lijstje. Er is meer dan genoeg moois te zien, maar ook ik had zo mijn twijfels over reizen als vrouw alleen in Iran. Van medereizigers hoorde ik echter alleen maar positieve verhalen en dus besloot ik het maar gewoon te doen. De eerste keer is altijd spannend. Ik had dezelfde twijfels toen ik 10 jaar geleden voor het eerst alleen naar India ging en dat was uiteindelijk een geweldige ervaring.
Een van mijn grootste zorgen was wat ik mee moest nemen. Want ja, je moet inderdaad een hoofddoek op in Iran en bedekt gekleed. Ik heb mijn hele kledingkast overhoop gehaald en zelfs overwogen om speciaal voor deze reis een nieuwe islamitische garderobe aan te schaffen. Uiteindelijk besloot ik dat een lange broek met een tuniek maar moest voldoen.
Mijn reis begon in Turkije waar net een aantal bomaanslagen waren geweest in Istanbul en Ankara. Er waren daarom weinig toeristen. Ik was zelfs de enige gast in mijn hostel in Istanbul. Hier nam ik de trein naar Kars. Het uiterste noordoostelijke puntje van Turkije. Een schitterende treinreis van zo’n 24 uur dwars door Anatolië. Het was begin april, maar de winter was hier nog niet voorbij. Bij aankomst in Kars sneeuwde het en de volgende dag zelfs een sneeuwstorm toen ik de grens overstak.
Die grens was ook iets waar ik me wel een beetje zorgen om maakte. Zou ik ondervraagd worden? Zouden ze mijn tas gaan controleren op onislamitische voorwerpen of literatuur? En was mijn lange broek met tuniek volgens de grenswachters wel bedekt genoeg? Aan de Turkse kant ging het snel en ik werd een lange gang ingestuurd. Een niemandsland tussen Turkije en Iran met tot mijn grote verbazing slechts één winkel die alleen maar alcohol verkocht. De gang functioneerde ook als een soort kleedruimte. Vrouwen toverde hoofddoekjes tevoorschijn en lange jassen. Het was koud, dus die hoofddoek was eigenlijk wel lekker warm.
Bij de grens hadden ze nog niet eens naar mijn paspoort gekeken toen ik meteen apart genomen werd en naar een speciale kamer werd gebracht. Zou ik dan nu dus toch een ondervraging krijgen? Ik mocht gaan zitten en er kwam een vriendelijke dame tevoorschijn met een stapel folders. In vloeiend Engels legde ze uit dat de meeste mensen meteen doorreizen naar Tabriz, maar dat de grensstad Maku ook erg mooi is. Ik kreeg een stadsplattegrond in mijn handen gedrukt en een toeristenbrochure met wat er wel niet allemaal te doen was. Ik mocht verder naar de paspoortcontrole. Daar aangekomen werd mij verteld dat ik de eerste toerist was deze week. Ze vroegen waar ik vandaan kwam en toen ik zei dat ik uit Nederland kwam reageerden ze geschokt. “Wat erg van Cruyff, de beste voetballer ter wereld”. De mensen in de rij achter me leefde allemaal met mij mee. Ja, een groot verlies, niet alleen voor Nederland, maar voor de hele wereld. Ik kreeg de felbegeerde stempel in mijn paspoort en mocht doorlopen.
Meteen kreeg ik te maken met de Iraanse gastvrijheid. De taxichauffeur wilde geen geld van mij aannemen. ‘Taarof’ is een Iraanse beleefdheidsvorm waarbij je als gast vriendelijk behandeld wordt in de vorm van een uitnodiging of het weigeren van geld voor iets. Dit maakt het reizen in Iran soms lastig. Want is dit nu echt gemeend of is het beleefdheid en word je verwacht het spelletje mee te spelen en uiteindelijk natuurlijk wel gewoon te betalen.
Bij mijn eerste taxiritje in Iran was het menens. Ik heb meer dan drie keer erop aangedrongen, maar ik had geen idee wat de gebruikelijke prijs was. Mijn taxichauffeur bleef volhouden en hield mij zelfs fysiek tegen toen ik mijn portemonnee uit mijn tas wilde halen. Ik was de eerste toerist uit Nederland die hij in zijn taxi had en dat was hem een waar genoegen. Helemaal gratis was mijn ritje uiteindelijk niet. Hij wilde een selfie om aan zijn kinderen te laten zien. Daarna zette hij mij veilig af in het busstation en zorgde er zelfs voor dat iemand met mij meeliep om me naar de juiste balie te brengen voor de bus naar Tabriz.
Het is deze gastvrijheid en behulpzaamheid die mij het meeste is bijgebleven van mijn reis in Iran. Zodra ik maar even stil stond om op de kaart te kijken waar ik was kwam er meteen iemand naar me toe met de vraag of ze me konden helpen en waar ik naar op zoek was. In de bus werd het eten met mij gedeeld, in de parken werd ik uitgenodigd om mee te picknicken en in de bazaar heb ik eindeloos veel thee aangeboden gekregen. Het hield niet op in Iran en ik heb me nooit onveilig gevoeld.
De eerste dag voelde ik me nog een beetje ongemakkelijk wat mijn kleding betreft. Was het wel passend genoeg? Maar ook die zorgen verdwenen als sneeuw voor de zon. Jonge vrouwen in Iran weten heel goed hoe ze binnen de regels zich stijlvol en modieus kunnen kleden. Strakke spijkerbroeken met elegante lange jasjes en leuke sjaaltjes die net hun haar bedekken. Ook de make-up is tot in de puntjes verzorgd. Als ik al uit de toon viel was dat omdat mijn wijde broeken en simpele tuniekjes wat saai en onmodieus waren.
Al met al heb ik genoten van Iran en ben ik blij dat ik de stap gewaagd heb. Het is een prachtig land met een lange en interessante geschiedenis die je overal terugziet. Er zijn schitterende moskeeën, glooiende groene heuvels, mooie woestijnlandschappen, hippe steden, kleurrijke bazaars en heerlijk eten. Ik heb het idee dat ik nog lang niet alles heb kunnen zien in dit grote veelzijdige land en kom zeker nog eens terug! Ook kan ik andere vrouwen aanraden om de stap te wagen, alleen of samen met iemand.
Meer lezen over de avonturen van Ellis in Iran? Neem een kijkje op haar blog Backpack Adventures.